"Wpiszesz sobie do portfolio", czyli jak wyceniać swoją pracę

„Wpiszesz sobie do portfolio”, czyli jak wyceniać swoją pracę

Jeżeli czytasz ten artykuł, znasz nasze warsztaty i kursy oraz zajmujesz się grafiką, programowaniem stron czy aplikacji – prawdopodobnie poruszasz się na co dzień po obszarach, które dla większości ludzi są czarną magią. Sprawia to, że część Twoich klientów, a szczególnie tych, którzy nie mają jeszcze dużego doświadczenia we współpracy z Freelancerami, może mieć kłopot z wyceną Twojej pracy. Chyba każdemu zdarzyło się w którymś momencie, po zaproponowaniu adekwatnego, jego zdaniem, wynagrodzenia, załamać ręce nad legendarnymi już odpowiedziami. „Mój kuzyn zrobiłby to za sto złotych!”, „Ale przecież dla pana takie logo to pół godziny roboty!” czy „To prestiżowe zlecenie, będzie mógł je pan wykorzystać w portfolio!” – jeżeli jeszcze nie macie za sobą takich negocjacji, wszystko przed Wami! Freelancer powinien umieć obiektywnie wycenić swoją pracę, w razie konieczności umieć uargumentować zaproponowaną kwotę i wiedzieć, od jakich czynników powinno zależeć jego wynagrodzenie.

Zarobki Freelancera kontra stawka godzinowa

Wiele osób próbując znaleźć odpowiedni sposób wyceny swoich zleceń zaczyna od ustalenia jednej, niezmiennej stawki godzinowej. Zakładają, że jeżeli pracując w biurze czy agencji zarabiali – przykładowo – dwadzieścia złotych na godzinę na rękę, co dawało w skali miesiąca 3200 złotych pozwalających na wszystkie codzienne opłaty, to podobnie wyglądać powinna wycena ich zleceń. Pamiętajmy jednak o tym, że spędzanie czterdziestu godzin tygodniowo przy komputerze przy realizacji projektów rzadko się zdarza. Do naszego czasu pracy musimy doliczyć czas poświęcony na spotkania z klientami, mailowanie z nimi, ustalanie poprawek, oraz wszystko inne, co zabiera nam czas, a nie jest związane stricte z samym wykonywaniem pracy. Jeżeli wiemy o tym, że stworzenie projektu logo albo zaprojektowanie plakatu zajmie nam około trzech godzin, nie możemy wycenić projektu tylko na tej podstawie – chociaż ten błąd popełnia na początku wielu Freelancerów. Ustalenie dokładnych wytycznych, oczekiwanie na akceptację, wprowadzanie ewentualnych poprawek, a nawet samo pozyskanie klienta, to wszystko angażujące czas elementy, które warto doliczyć do realnej długości wykonania zlecenia.

Dodatkowe opłaty w pracy Freelancera

Kolejną z pułapek tkwiących w wycenie godzinowej jest to, że często zapominamy o rzeczach, za które ponosimy opłaty, a które mają bezpośredni wpływ na możliwość wykonania zlecenia. W przypadku pracy na etat otrzymujemy firmowy telefon i komputer oraz pozostały potrzebny sprzęt i pakiet oprogramowania. Nie płacimy w biurze za internet, prąd czy abonament telefoniczny, a także za wynajem przestrzeni lub księgowość. To wszystko generuje dodatkowe koszty, które warto uwzględnić w rozliczeniu.

Jeżeli jednak uważamy, że ustalenie stawki godzinowej to mimo wszystko odpowiednie wyjście – wielu Freelancerów zgadza się z tym, że istnieje na to jeden optymalny sposób. Opłaca się podliczyć wszystkie miesięczne wydatki związane z życiem codziennym i pracą, w tym również takie, jak zakup odpowiednich programów, sprzętu i jego serwisowania, dojazdów do klienta, a także uwzględnić ilość pieniędzy, jaką chcielibyśmy zaoszczędzić co miesiąc by osiągnąć komfort finansowy. Następnie można zastanowić się, ile godzin realnie możemy przeznaczyć na pracę, uwzględniając w tym dni wolne, wypadki losowe, długie weekendy i urlopy (które przecież podczas pracy na etacie nie wpływają na wysokość wypłaty) i wtedy dopiero określić optymalną stawkę godzinową.

Zlecenie zleceniu nierówne

Tak naprawdę na wysokość wyceny zlecenia ma również wpływ wiele innych, zmiennych czynników. Czy klient prowadzi niewielką, jednoosobową działalność i dopiero wchodzi na rynek, czy też przygotowujemy projekt dla dużej korporacji, która dzięki naszej pracy zdobędzie ogromne zyski? Czy zlecenie, które przyjmujesz w jakiś sposób pomoże Ci w rozwoju Twoich umiejętności, pasuje do Twoich zainteresowań albo w jakiś inny sposób jest dla Ciebie szczególnie prestiżowe lub interesujące? Czy otrzymałeś krótki termin na wykonanie go, przez co musisz opóźnić w przygotowaniu inne swoje projekty, albo klient nalega na wprowadzanie licznych poprawek które znacząco przedłużyły planowany czas realizacji? Może po wykonanym projekcie uzyskasz wyjątkowo lukratywne rekomendacje albo reklamę? Te wszystkie zmienne sprawiają, że ciężko jest o jeden, niezmienny cennik. Przed ostateczną wyceną warto między innymi zasięgnąć porady wśród znajomych z branży, lub rozeznać się w internecie na temat kosztu podobnych zleceń. W tym drugim przypadku jednak trzeba pamiętać o tym, że zawsze znajdzie się ktoś, kto jest gotowy zrealizować projekt za minimalną stawkę, i nie powinien to być dla nas wyznacznik.

Freelancer w negocjacjach

Co w przypadku kłopotliwych sytuacji, gdy klient po usłyszeniu wyceny jest gotowy zrezygnować z naszych usług? Na taką ewentualność powinniśmy się przygotować zawczasu, podając kwotę wyższą o mniej więcej 20% od tej, która nas satysfakcjonuje. W ten sposób pozostawiamy pole do negocjacji, po których wynagrodzenie będzie nadal dla nas atrakcyjne. Podanie sugerowanej wyceny to w końcu dopiero początek rozmowy z klientem, i może okazać się, że po wytłumaczeniu dlaczego usługa jest bardziej kosztowna, niż się spodziewał, oraz po wykazaniu inicjatywy w ustaleniu kompromisu, osiągniemy satysfakcjonujące efekty! Nie warto jednak za wszelką cenę starać się utrzymać przy sobie klienta oferując coraz niższe stawki. Nieopłacalne zlecenia lepiej czasem po prostu odrzucić, celem budowania rzetelnego i profesjonalnego wizerunku, bo jeżeli my nie będziemy cenić swojego czasu, to przyszły pracodawca tym bardziej nie uwierzy w wysoką jakość naszych usług.

Barter jako wynagrodzenie?

Podobnie sprawa wygląda z wynagrodzeniem w formie barteru. Szczególnie osoby pracujące w branży kreatywnej często mogą spotkać się z ofertą pracy w zamian za konkretne produkty czy usługi oferowane przez klienta. Rzeczywista wartość takich ofert jednak nierzadko okazuje się znacznie niższa niż oczekiwane przez nas wynagrodzenie. Tylko w przypadku, gdy naprawdę dany produkt nas interesuje, mamy pewność, że otrzymamy wystarczającą, satysfakcjonującą zapłatę z innych źródeł, opłaca się zgodzić się na barter. Jeżeli zapłata albo jej forma będą dla Ciebie nieodpowiednie, ucierpi na tym nie tylko Twoja motywacja do pracy, ale również prawdopodobnie jakość wykonania, co z kolei zniechęci klienta.

Szczegółowa umowa dla Freelancera

Na zakończenie – pamiętajcie zawsze o podpisywaniu na samym początku szczegółowych umów, określających dokładnie zakres Waszych obowiązków, oczekiwania klientów, przeniesienie praw autorskich czy ewentualne poprawki i ich wycenę. To ważna wskazówka nawet w przypadku stałych klientów bądź projektów „po znajomości”. Oprócz tego należy mieć świadomość, że dla większości firm zatrudnienie nawet bardzo ceniącego się Freelancera jest znacznie tańszym wyjściem, niż zatrudnienie pracownika na cały etat bądź zlecenie zewnętrznym firmom i agencjom tej samej pracy, dlatego wyceniajmy się zgodnie z własnymi oczekiwaniami i znajmy wartość swojej pracy!